Schakel die automatische piloot uit en neem het roer zelf in handen
‘Mam, vandaag moesten we voor een praktijkopdracht een lespakket ontwikkelen over CO2-reductie en we mochten zelf onze doelgroep bepalen.’
‘Interessant, wie kozen jullie?’
‘Mensen die op kantoor werken want die zijn helemaal niet bezig met het klimaat.’
Oef, die kwam aan. Maar mijn dochter heeft wel een punt. Vermindering van de CO2-uitstoot is voor veel werkgevers een belangrijke bedrijfsdoelstelling, maar het is niet het eerste waar medewerkers voor warmlopen als het erom gaat ze te motiveren om op een andere manier naar hun werk te reizen. Hoe krijg je ze dan wel mee? Door van duurzamer reizen het nieuwe normaal te maken en dit als standaardoptie aan te bieden.
Makkie?
Gemiddeld wordt twee derde van de CO2-uitstoot van een organisatie veroorzaakt door de woonwerk- en zakelijke reizen van hun medewerkers. De nieuwe regelgeving die volgt uit het Klimaatakkoord noodzaakt bedrijven zich serieus bezig te houden met vermindering van die uitstoot, als ze dat al niet deden vanuit hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen. Je collega’s overhalen om wat vaker de auto te laten staan en ook eens te kiezen voor de trein, bus of fiets. Hoe moeilijk kan het zijn?
Gewoontedier
Moeilijker dan je denkt, zo zie ik bij diverse werkgevers die we helpen met hun mobiliteitsbeleid. Want waar werkgevers rationeel en zakelijk redeneren: ‘als ik een OV-kaart en een fietsregeling aanbied, dan gaan mijn collega’s vanzelf anders reizen’, daar spelen bij medewerkers hele andere invloeden. Zoals gewoontegedrag. Meer dan 95% van ons gedrag is automatisch! We moeten dagelijks al zoveel beslissingen nemen dat ons brein ons in bescherming neemt door zoveel mogelijk op de automatische piloot te doen. Denk jij dagelijks na of je vandaag de bus pakt of de auto naar kantoor? Welnee, je neemt de auto omdat je dat altijd doet en staat er verder niet bij stil. Je moet immers nog 101 andere beslissingen nemen zoals wat eten we vanavond.
Verleidelijk
Het goede nieuws is dat er wel degelijk legio manieren zijn om je collega’s te verleiden tot duurzamer reisgedrag. We zijn namelijk naast gewoontedieren ook geneigd te kiezen voor de makkelijkste manier om iets te doen en ja, ook voor wat de meerderheid van onze collega’s doet. Enter: de standaardoptie. Bepaal zelf de norm voor anders reizen en maak dit de makkelijkste optie om te kiezen. Geef bijvoorbeeld nieuwe medewerkers de eerste paar maanden een OV-kaart en praat pas daarna over een eventuele leaseauto. Dan is het gewoontegedrag om met het openbaar vervoer te reizen al ingesleten. Zet op je website de routebeschrijving voor fietsen en OV boven die voor de autoroute. Laat fietsers en mensen die in een deel- of elektrische auto rijden, dichtbij de ingang parkeren en de rest veel verder weg, al dan niet betaald.
De mogelijkheden om een duwtje in de goede richting te geven zijn legio. Zoals het idee van mijn dochter voor hun lespakket: met een app punten sparen voor elke handeling die CO2-uitstoot vermindert, zoals fietsen naar je werk, een dag thuiswerken of carpoolen. Verandering is dichterbij dan je denkt. Bepaal de norm en maak het makkelijk!
Linda Blankenstein
Communicatieadviseur, tekstschrijver, webredacteur | &Morgen en Syndesmo
Linda Blankenstein werkt bij de mobiliteitsadviesbureaus &Morgen (voor overheden) en Syndesmo (voor werkgevers). Mobiliteit gaat niet meer alleen om voertuigen en asfalt, maar om ruimte, gedragsverandering, samenwerken en kwaliteit van leven. Dat vergt anders denken over mobiliteit: ‘rethinking mobility’. Zelf denkt en blogt zij ook graag over (slimme en duurzame) mobiliteit en ander reisgedrag. Linda woont in Nieuwegein en werkt in Utrecht. Ze gaat op de fiets naar kantoor, behalve als het ’s ochtends regent (en dat is bijna nooit).